Feria quarta post festa solemnia Paschae pxma anno Domini millesimo sexcentesimo quadragesimo nono.
Ad officium actaque praesentia capitanealia Zydaczouiensia personaliter veniens ministerialis regni gnalis prouidus Iac Furasz de Brzezina authenticatus et iuratus, officio prnti bene notus in vim suae verae ac fidelis relationis palam, publice ac per expraessum recognouit, quia ipse citationem literatem authenticam pro iudiciis ordinariis gnalibus tribunalis regni Lublinensibus spectantem, terminum in se a positione praesentis citationis recte in duabus septimanis, aut tunc, dum et quando causa praesens ex regestro causarum iuxta constitutionem faelicis coronationis moderni regis ad iudicandum vocata legitime inciderit, continentem, ex parte et ad instantiam instigatoris iudicii nostri eiusque dalatoris gnosi Stanislai Rzewuski, subdapiferi braclauiensis, tum gnosae Sophiae de Vrsko, consortis relictae olim gnosi Ioannis Czerniewski, succamerarii leopoliensis, nec non honestorum: Iacobi Bednarz, proconsulis, Senia Manuyłonug, consulis, Bartholomej olim Alberti Ioannis Siechowski, Lesko Mały, Basilii Narowey, Walentini Zusa sutoris, Fedory Dziekciarz, Tymko Fabri, Mathiae Olenina, Micolai Fenikowego, Petri Molendinatoris, Harasim Turczyn, aliorumque subditorum praefati gnosi subdapiferi braclauiensis, oppidi Rozdoł haeredis, cum praefato domino suo actorum contra famatos: proconsules, consules, aduocatum scabinos, totamque communitatem oppidi s. r. m. Rohatyn, tenutae ad praesens magci Nicolai comitis Ostrorog, pocillatoris supremi regni, capnei rohatyniensis, citatos, ad statuendum per ipsos famatos: Gabrielem Kucharski, principalem delicti et excessus nefandi, Michaelem, Kost Tarnopolski Zielenskiey zięcia, Andream, Fedko Piekarz, Stanislaum Diak, Makarenko, Misczenko, Philipenko Sknurk, Stec Hryczeiowski, Dmitro Kowal, Fedkow ziec, Hrehorenko Fedor syn, Stanislaum Przebiegało filium Fedory, tum et Fedorem Przebiegało patrem, Petrum Tkacz, Theodorum Maltuz, Iwanum filium Petri, Miecznik Iwanum, Piekarz Theodorum, Stemaszyk Basilium, vt asserit, Łopatynski, Semenum Kusnierz, Hrehorium Darylowicz, Basilium Haiduk, Hryniec aliosque ipsorum complices, quorum ad praesens nomina et cognomina ignorant pro expraessis tamen censeri volunt, ad sumendas de illis poenas legum facinori ipsorum condignas, qui prius sub tempore interregni cum dissolutis Kozacis et Tartaris, deinde felicem post electionem regis nondum coronati dum et quando praefata gnosa Czernieiowska post dissipationem et dispersionem Kosacorum et Scytharum ex ciuitate Leopoliensi ad oppidum Rozdoł claustrumque ibidem situm, tanquam domum filii sui, vna cum familia et rebus suis omnibus discessit ibidemque pace publica assecurata per aliquod spatium temporis mansisset, nil a quopiam mali eueniri sperando, ipsi autem principales postposito timore Dei, dilectione proximi, tempore nuper praeterito, videlicet ipso die festi Luciae virg. et mart. (13/XII) sub tempus interregni causa turpis lucri coadiunctis sibi diuersis ex locis complicibus et cooperatoribus in oppidum Rozdol vi et violenter ausi sunt invadere, prout inuaserunt, ciuitatem igne in cineres penitus combusserunt, postmodum ad arcem summo impetu tumultuarie irruerunt, suprascriptam gnosam Czernieiowska, iam senio confectam, ex omnibus spoliauerunt resque omnes et ornamenta, equos cum skeda in vim praedae et spolli receperunt ac inter se et alios complices dispartiti sunt multaque et intollerabilia damna pdecrnt (sic!) multifluaque perpertrarunt ad ecclesiam fores ex arce exsecarunt ipsamque ecclesiam defestarunt, cimenterium obsanguinolauerunt nec non nles Ioannem Koziaczewski et Ioannem Iasionkę, famulos suprascripti gnosi subdapiferi braclauiensis, atque Abrahamum Iudaeum, arendatorem, et reuerendum patrem Urbanum Zarski, ordinis Carmelitarum conuentus noui loci rozdoliensis priorem, interimerunt et corpus ipsius nescitur quo fecerunt, per quod poenas legibus regni sancitas succubuerunt et sunt prolapsi, copiam citationis in caeteris latiori editam feria secunda post dnicam Iudica quadrmlem pme pta (22/111) anno praesenti in bonis oppidi Rohatyn s. r. m. apud aduocatum in mensa posuit et de positione eidem aduocato atque oppidanis in foro stantibus in forma publicauit et notificauit, de quo hane suam rellationem ad acta praesentia fecit.
(Ind. decr. castr. Zydaczou. a. 1649-50, t. 40, p. 252-3).
Ioannes Casimirus etc.
Tibi illustri et magco Alexandro a Koniecpole Koniecpolski, vexillifero regni, bonorum oppido Lisiec alias Mocar Miasto haeredi, etc... mandamus, quatenus coram nobis seu iudicio nostro ordinario generali tribunalis regni Lublinensi... compareas, ad instantiam instigatoris iudicii nostri eiusque dalatoris gnosi Stanislaj Rzewuski, subdapiferi Braclauiensis, tum famatorum Mathiae Powroznik, Alberti, Mathiae, Marinae, Zophiae filiorum et filiarum olimf amati Christophori dicti Pasternak, per infrascriptos profugos interempti, suprascripti gnosi subdapiferi braclauiensis de oppido Rozdoł subditos haereditarios, nec non perfidi Iudaei Boruch, praedicti gnosi subdapiferi factoris, qui te cum eiusdem suprascripti domini sui assistentia eitant, quatenus tu famatos: Iwana Psiuczka, Piotra Suhaia, Artima Tkacza Jabłonczykowego zięcia, Jakima Woznego, Misia Saczyszyna, Iurka Hryniowego zięcia, Fedka Słodownika, Iarema Kusnierza, Marcina Dubielczykowego syna, Fedora Tkacza Haleninego zięcia, Iwana Kulczyckiego — de oppido Rozdol, praefati gnosi subdapiferi braclauiensis subditos profugos, — qui tempore interregni saeuitiaeque plebis et incursionis Scythicae atque dissolutionis Kozacorum postposito timore Dej dilectioneque proximi ausi sunt homines innocuos catholicae fidej ex claustro Rozdoliensi (propter securitatem et defensionem vitae suae ibidem congregatos) in manus Scythycas tradere, delatoribus et oppidanis aliis multas violentias, iniurias et damna inferre bonaque eorundem omnia, vt pote peccora, pecudes, equos, vestes, vestimenta totamque suppellectilem domesticam vi et violenter recipere et depraedari; hisque patratis vna cum aliis subditis (ratione quorum, postquam innotuerint, vbi degunt, salua delatoribus reseruatur actio) ex praedicto oppido Rozdol ad oppidum tuum Lisiec, Mocar Miasto nuncupatum, profugere ibidemque commorari, vti rebelles fidefragos et publicos praedones, qui praesenti citatione apud te arestantur ad sumendas de ipsis poenas legum, facinori ipsorum condignas, coram iudicio nostro tribunalis regni Lublinensi statuas, aut in defectu statuitionis ipse pro eis respondeas, citaris, sis praenissis pariturus et iudicialiter responsurus.
Datum Lublini feria secunda post dominicam Rogationum pxma anno Domini millesimo sexcentesimo quadragesimo nono.
(Ind. rel. custr. Zydaczou. a. 1649 50, t. 40, p. 362-3).
[E] Ioannes Casimirus etc. Tibi illustri et magcac Annae a Potok Potocka, olim Alexandri Dominici a Kazanow Kazanowski, consorti derelictae viduae, tum gnosae Annae Marinae Kazanowska, posthumae eiusdem filiae virgini, nec non gnoso Alexandro Cetner, oppido Knichinice domino etc... ad instantiam delatorum famatorum Iacobi Bednarz, consulis, Senia Manuyłowego, proconsulis, Bartholomei olim Alberti Ioannis Siechowski, Lesko Mały, Basilii Narowey, Walentini Zusa sutoris, Fedory Dziekciarz, Tymko Fabri, Mathiae Olenina, Micolai Fenikowego, Petri Molendinatoris, Harasim Turczyn, aliorumque subditorum gnosi subdapiferi braclauiensis, oppidi Rozdoł haeredis, tum gnosae Zophiae de Vrsko, consortis olim Ioannis Czernieiowski, succamerarii leopoliensis, nec non Stanislai Rzewuski, subdapiferi braclauiensis, qui vos citat (!) ad statuendum per vos: Stanislaum filium Rutkow, vt sc asserit, Kamienski de cognomine, Fedko Łataykow, vti principales, atque Nicolaum Hidłowicz, Ihnat Szary, Borey Dmitr filium, Jacko Szepeliszy, Sen Borsow, et alios multos de oppido Podkamienie, olim magci Alexandri Dominici Kazanowski subditos; nec non famatos: Iakima syna Trokowego, Iaczka, Kuczka, Piotra, Hryca, laca, Boryczowego syna laca et alios plurimos de oppido Kniehinice, gnosi Alexandri Cetner, atque Olearnika Pobereznika de villa Ostrowa, eiusdem subditos, vti principales, aliosque illorum complices, et hoc pro eo, — quia suprascripti oppidani, dum praedicta gnosa Czernieiowska cum familia sua ad oppidum Rozdoł et monasterium, nec non rndus pater Vrbanus, ordiuis Carmelitarum conuentus noui loci Rozdoliensis prior, cum aliis nobilibus ex ciuitate Leopoliensi atque oppidanis Rozdoliensibus romani ritus orthodoxae fidei et Iudaei tam de ciuitate Leopoliensi, quam ex oppido Komarno ad memoratum oppidum Rozdoł domosque suas reuertebantur suppellectilemque domesticam secun contulerunt et ad monasterium (in quo tempore plebis saeuitiae et incursionis Scythicae at Kozacorum desolationis oppidani Rozdolienses, tam fidaei sanctae romanae quam graecae congregati erat fauentibus diis manus infestissimorum Kozacorum et Scytharum euaserunt) composuerunt et contulerunt et per aliquod spatium temporis pace publica assecurati permanserunt, tum temporis suprascripti principales, comprincipales et complices accepta notitia de illis et illorum bonis, in absentia gnosi subdapiferi braclauiensis, oppidum supradictum diuersis ex locis ad se inuitatis propter patrandum scelus iusserunt in oppido Podkamienie voce praeconica publicare, praeferendo: "Nunc homines catholicae fidej cum Iudaeis et sacerdotibus congregati sunt ad oppidum Rozdol, habebimus magnam abundantiam lucri, nisi sine vlla mora propinamus!" ibidemque pro die dominico ante f. s. Luciae virg. et mart. non modicam partem hominum esse inuitatos hominesque oppidi Podkamienie praedictum Kamienski pro duce et regimentario sibi elegerunt atque modo praedonico tempore noctis in oppidum Rozdoł monasteriumque in eadem arce existens summo cum clamore tumultuarie vario cum armorum genere inuaserunt, supradictam gnosam Czerniciowska verbis inhonestis bonam famam eius laedentibus affecerunt, equos et res plurimas ad viginti millia flor. pol. receperunt et inter se dispartiti, sunt, catholicos vt nlem Ioannem Koziarowski, Thomam Iasienski, supradicti gnosi subdapiferi braclauiensis famulos, perfidum Iudaeum Abraham, arendatorem, et pecuniam penes ipsum gnosi subdapiferi braclauiensis nonigentorum flor. pol. receperunt, perfidos Iudaeos Zecola, Aona, Hela, Leob et alios Iudaeos crudeliter modo tyrannico interemerunt, secundis vero euentibus ex providentia divina rndus pater Vrbanus in fugam se ex arce coniecit et hic mortem tyrannicam euasit, eundemque in procinita itineris eorundem complices post distantiam ab oppido Rozdoł tribus milliaribus circa molendina, Troscieniecki dicta, interemerunt et corpus ipsius, nescitur quo, fecerunt, ad ecclesiam fores exsecarunt, res omnes ecclesiasticas tum nobilium et oppidanorum propter securitatem seruatas receperunt et inter se dispartiti sunt, oppidum Rozdol combusserunt et templum spoliauerunt, violentias perpetrarunt et sunt prolapsi.
Datum Lublini feria secunda post dominicam Iubilate a. D. millesimo sexcentesimo quadragesimo nono.
(Ind. rel. castr. Zydaczou. a. 1649-50, t. 40, p. 360-2).
Ff. Procop et Fed Dziekciarz de op. Rozdol ciues, tum et Iwan de v. Brzezina, necnon Michaylo de v. Krupsko, ad praefatum oppidum pertinentibus, — gnosi Stanislai Rrzewuski, subdapiferi braclauiensis, subditi, praestiterunt iuramentum: "Iа Procop, Fedor Dziekciarz z miasteczka Rozdołu у ia Iwan ze wsi Brzeziny у Michaylo z Krupska — poddani — przysięgamy Panu Bogu wszechmogącemu, w troycy swiętey iedynemu, isz miasteczko Rozdoł у wsi Krupsko у Brzezina, wszystkie przez nieprzyiaciela krzyza świętego у swawolą kozacką są wniwecz popalone у spustoszone, z cerkwiami we wsiach bendącemi, a co ludzi zostało, którzy się przy kliastorze obronili у w budach, w ziemi wykopanych, mieszkali, teraz przez żołnierza są znisczeni, przeto podatków, od rzeczyptey vchwalonych, nicz wybrać nie mogli — tak nam Panie Boże dopomoz у męka iego przenadswięsza".
Ff. Ilko Viczyn et Petro Suhaiow de op. Rozdoll, tum et Michailo Wolkow de v. Krupsko, nec non Stec Manawiet de v. Brzezina, ad praefatum oppidum pertinentibus, g. Stanislai Rzewuski, subdapiferi braclauiensis, subditi, i. p., — "isz dlia spustoszenia miasteczka Rozdoła y wsi Krupska takze y Brzeziny y na popioł spalenia przez nieprzyiaciela krzyza sw. y swawolą kozacką y z cerkwiami we wsiach będącemi nie modlismy poborow wybrac do skarbu rzptey". (155-6)
Жерела до історії України-Руси. Том 4. Матеріяли до історії Галичини. Том 1. Акти з р. 1648-1649 (1898)
Жерела до історії України-Руси. Том 5. Матеріяли до історії Галичини. Том 2. Акти з р. 1649-1651 (1901)
Центральний державний історичний архів України, м. Львів (ЦДІАЛ), Фонд 7, Том 41